“Ethiek moet winnen van scoringsdrang”

Bas Dingemanse werkt sinds 2017 fulltime als misdaadverslaggever in de provincie Limburg. Dat deed hij ruim vijf jaar voor regionale omroep L1, onder meer samen met Frank Moonen. Nu werkt Dingemanse voor het regionale dagblad De Limburger. Hij berichtte voor beide media over de casus Gino en ontdekte: “Journalisten maken bij grote gebeurtenissen te veel standaardproducties.”

Door: Julia den Heijer

“Naar mijn weten ben ik nu de enige verslaggever in Limburg die zich heeft gespecialiseerd tot misdaadmisdaadverslaggever. Als ik terugkijk is de Gino-zaak er een waar je als journalist op kunt scoren, al had ik dat gevoel zelf niet. De tendens van scoren voelde ik om mij heen bij anderen uit het vak, al was ik zelf meer gericht op het oplossen van de niet-beantwoorde vragen bij het publiek.”

De Limburger heeft als enige titel in de regio een onderzoekredactie en is de grootste regionale krant van Nederland. Dingemanse merkte bij De Limburger  dat, in tegenstelling tot radio en televisie, de waan van de dag minder nadrukkelijk aanwezig is. “In de zaak Gino waren er veel onbeantwoorde vragen, onderzoeksjournalistiek was noodzakelijk.”

Dingemanse denkt dat radio en televisie zich minder lenen voor diepgravend onderzoek. “In dagelijkse programma’s krijg je niet de tijd die zo’n zaak als dit verdient. Al zijn we er in mijn tijd bij L1 wel in geslaagd om er als eerste achter te komen dat Donny M. betrokken was bij zedenfeiten. Na deze doorbraak keek iedereen die zich met de zaak bezighield naar ons en zag L1 als serieuze partij.”

Dingemanse merkte dat andere mediatitels vooral emotie centraal stellen. “Dat het niet goed zat met Donny M., was al snel duidelijk. Er zijn, bij zowel L1 als De Limburger, regelmatig door de centrale redactie/eindredactie buurtbewoners aan het woord gelaten. Collega’s gingen de wijk in en spraken buren, kennissen en Kerkradenaren. Op zich wel gebruikelijk in de journalistiek, al focus ik zelf liever op de feiten dan op emotie. En ik vind zo’n verhaal, waarbij veel ouders in de wijk aan het woord zijn, heel makkelijk om te maken als iemand een 9-jarig jongetje om het leven heeft gebracht. Want de reacties uit de buurt kun je van tevoren al intekenen.”

 

“Wat ik opmerkelijk vind aan deze zaak is dat de landelijke spelers vooral de standaard producties maken."

Toen het rapport uitkwam waaruit bleek dat verdachte Donny M. door beleidsfouten nog vrij kon rondlopen, was alle media-aandacht zo goed als verdwenen. Dingemanse: “Het rapport kwam uit toen ik bij De Limburger werkte. Bij de hoofdredactie heb ik de nadrukkelijke wens uitgesproken om er drie pagina’s aan te besteden. Ik heb verder alleen bij RTL-Boulevard gezien dat zij de zaak van a tot z hebben opgepakt.”

De rol van landelijke journalisten beschrijft Dingemanse als opvallend. “Wat ik opmerkelijk vind aan deze zaak is dat de landelijke spelers vooral de standaard producties maken. Denk aan de stille tocht, zittingen en natuurlijk veel emotie rondom de familie. Je merkte dat zij met iets exclusiefs in Hilversum moesten terugkomen waardoor je een soort strijd kreeg met regionale media. Er was hectiek, de drang om iets te brengen. Dat had het overgaan van grenzen als gevolg. Dat irriteerde mij, al heb ik wel begrip voor situaties van landelijke media; zij hebben zich ook aan deadlines te houden.”

Dat er constant journalisten voor het huis van de pleegouders van de verdachte rondliepen, dat is volgens Dingememanse niet okee. “Daar ga je als journalist grenzen over. Ook werden beiden zussen in de beginfase veel voor de camera neergezet. Dat kon in mijn ogen echt niet. Je helpt andere collega’s daar ook niet mee. De familie heeft nu niet voor niets een slecht beeld gekregen van journalisten. Ethiek moet winnen van scoringsdrang.”